GELİŞİM DESTEK

BEBEĞİNİZİN GELİŞİMİ HAKKINDA PEK ÇOK ŞEY...​​

Uzman Psikolojik Danışman Nilcan Kuleli Sertgil

 Annemden ayrılmayı istemiyorum... 

 

 

“Tamam, büyüyorum ve büyüdükçe annemden farklı biri (bir şey ) olduğumu anlıyorum ama yine de Ona çok ihtiyacım var ve Ondan ayrı kaldığımda Onu çok özlüyorum. Artık pek çok şey yapabiliyorum, kendimi besleyebiliyorum, bir kaç kelime söylüyorum ve bana söylenenlerin çoğunu anlıyorum  ama hala anneme bağımlıyım ve Ona olan ihtiyacımı herkese belli etmeyi seviyorum, ağlıyorum, bağırıp ona yapışabiliyorum. Çünkü ayrılmasını istemiyorum. Bazı bebekler benim gibi davranmayabilirler, belki onlara anneleri ile birlikte bakan pek çok kişi olabilir, onlar başkalarına da alışmış olabilir ama bana sadece annem bakıyor ve ben annemden ayrılmayı istemiyorum”


"Bebeğimden ayrılmayı sevmiyorum, benden uzak olduğunu düşündüğümde içimde bir yerler acıyor, sanki ben yoksam yanında bebeğim tamamen savunmasız kalacak, kimse onu anlayamayacak, ihtiyaçlarını karşılayamayacak. Ya beni özlerse, ya benim onu bıraktığımı düşünürse, ya bana kızarsa, küserse, işte bu yüzden kimselere bırakamam. Ama bir yandan da işe başlayacağım, ailemi görmek, arkadaşlarımla vakit geçirmek istiyorum. Kendime zaman ayırmayı o kadar özledim ki.... Tam 2 yıl oldu, hep bebeğimle beraberim, evet hamileliğimde de hep onunla değil miydim? Onun için beslendim, onun için uyudum, her gittiğim yere onu taşıdım, onu hayal ettim onu konuştum... Galiba ondan zaman zaman ayrı kalma zamanım geliyor , eninde sonunda benden ayrılacak değil mi?"


Evet bebeğiniz eninde sonunda sizden ayrılacak, ama bu “ayrılma” ne kadar sağlıklı gerçekleştirilirse bebeğiniz o kadar duygusal anlamda başa çıkabilecek bu durumla ve bu güvenli ayrılık duygusunu geleceğine, yetişkinliğine taşıyacak.

 
Aslında ayrılığı ilk günden beri yaşıyor farkında mısınız? Her uykuya daldığında   sizden ayrılıyor, önceleri yani yeni doğan dönemi ve ilk aylarda bunun pek farkında değil, zaten o yüzden “bebek” gibi uyuyor ve sonra uyku “sorunları !” ortaya çıkıyor. Çünkü her uykuya dalış anneden ayrılma, istemiyor bebeğiniz sizden ayrılmayı, korkuyor “ya uyandığımda annem burada değilse” . Bu nedenle uyku alışkanlıkları ile ilgili konuşurken, düşünürken mutlaka anne-bebek güvenli bağlanmayı konuşmak lazım. Bebeğiniz size, sizinle olan ilişkisine güvendikçe, aranızda güvenli bir bağ oldukça uyku konusunda daha rahatlayacaktır. Elbette uyku konusunda annesini zorlamayan bebeklerin güvenli bağlanma, zorlayan bebeklerin ise güvensiz bağlanma geliştirdiklerini belirtmez bu durum, ama uyku alışkanlıklarından daha önce ve daha çok güvenli bağ kurmaya yatırım yapmak gerekli. Uyku sonra zamanla yerleşecek, yeter ki uyku alışkanlıkları adına aranızdaki güven duygusunu (annem ihtiyacım olduğunda yanımda olacaktır) örselemeyin. 

Uyku konusu çok geniş, burada sadece ayrılma ile olan bağını vurgulamak istedim.

 
Bebeğinizin bir yaşına yaklaşması ile beliren ve kimi zaman 3 yaşına kadar devam etmesi normal olan “anneden ayrılma” kaygısı ile nasıl başa çıkmasına yardımcı olabilirsiniz.?

Evet yanlış duymadınız, 10 aylık ile başlayıp 3 yaşına kadar devam etmesi /görülmesi normal olan bir durum bu. Uzunca bir süre yaşanacak bir durum. Yani bebeğinizin sizin ayrılıklarınıza tepki göstermesi, ağlaması, yapışması ve kendini yerlere atması vb.

Lütfen ona kızmayın, hazır olmadığı, bu durumla başa çıkamadığı için böyle davranıyor, çaresizce sizi elinde tutmak için tek bildiği yol olan ağlama davranışını gösteriyor. 

O zaman ne yapmalısınız?

 
Bebek büyütürken her zaman vurguladığım gibi “önleyici” olarak ve bebeğinizi bu sürece hazırlayarak ona yardımcı olabilirsiniz.


Bilgi sahibi olursanız bu dönemlere yaklaştığınızı, bebeğinizin gösterdiği davranışın tamamen normal olduğunu bilirsiniz. Bunun bir yaramazlık gösterisi olmadığını anlarsınız (bakınız “yaramazlık değil” postu-wellbaby.bebegimingelisimi instagram ve FB sayfası)

 
Bu durumun normal olduğunu bilirseniz ona yaklaşımınız daha anlayışlı ve gerçekçi olur. Onu anladığınız zaman duygusunu kabul etmeniz kolaylaşır, duygusunu kabul ettiğiniz zaman bebeğiniz kabul edildiğini anlar ve rahatlar.

“Annem onu bırakmak istemediğimi anlıyor, annem benim için doğru olanı yapacaktır, ona güveniyorum” – bu noktada bebeğinizle ilişkinize yaptığınız yatırım devreye girer, yani onun doğumundan itibaren hassas, ipuçlarına duyarlı, tutarlı ve sevecen bakım vermiş olmanız ile oluşan güvenli bağ, işinizi kolaylaştırır. 

 
Burada bir parantez açarak tersi durumların yaratacağı zorluğu görmenizi istiyorum. Yani bebeğin ipuçlarına duyarlı olmadan

tutarsız bir yaklaşımla onunla ilgilenmek, örneğin emzirirken saatlere göre beslemek, siz müsait olduğunuzda onunla oynamak, yorgun olduğunuzda sadece bakımını yapmak ama oynamamak, sadece keyifli olduğunuzda oynamak, ağlamalarına onu şımartmamak adına (!) ilgi göstermemek, sadece siz uygun olduğunu düşündüğünüzde onunla ilgilenmek gibi. Bebeğinizi olumsuz yorumlamak örneğin sizi yoruyor diye kızmak “ hep ağlıyor beni üzmek istiyor, hiç uyumuyor hep emmek istiyor, oyuncaklarını hep atıyor beni yoruyor, yaptığım yemekleri hep tükürüyor, hiç sevmiyor” . Bu tutumlar ile şekillenen bebek annesine ve bakımına güven duyamayacağını öğrenir. Bakımın ve ilginin çoğunlukla tek garantisi vardır o da ağlamak ve tutturmak. Bazen bu durum da ters tepebilir. 

Elbette bu bebekler ayrılma endişesini daha çok yaşayacaktır, çünkü duygularının destekleneceğine dair bir güven bağı geliştirememiştir.

 
Bu durumlar belki de o an geçmişe doğru değiştiremeyeceğiniz durumlar, belki günlük yaşantılar, sizin kendi geçmişinize ait sorunlar, hastalıklar ya da doğru sandığınız ve bebeğinizin iyiliği için yaptığınıza inandığınız davranışlar... artık bunları fark ettiğiniz andan itibaren onları bir kenara koymayı deneyebilirsiniz. 

 
Peki somut detaylara gelelim,

Altın kural her zaman bebeğinizi ayrılığa hazırlayın, hiç bir zaman kaçmayın, habersiz gitmeyin, tanımadığı kişilere bırakmayın.

 
Bebeğinizi en geç 6-8. ayı ile birlikte başka kişilerle zaman geçirmeye alıştırmaya başlayın, babası, büyük abisi/ablası (13 yaş ve üstü), komşunuz, akrabalar, bebek bakıcısı vb.


Bebeğinizin günlük bakımının başkaları tarafından yapılmasını kabul etmeye başlaması önemlidir. Örneğin mamasını anneannesinin yedirmesi, ablasının alt değiştirmesi ya da babasının uykuya yatırması gibi. Herkes aynı yaklaşımı uyguladığı sürece bebeğiniz esneklik gösterme becerisini kazanacaktır bu sayede. 

 
6-8 aylardan itibaren bebeğinizi “güvendiğiniz” kişilerle kısa süreli yalnız bırakmaya başlayabilirsiniz. Bunun için önce bu kişilerle hep birlikte zaman geçirmeye başlayın. Yani bebeğiniz, siz ve bakıcısı birlikte beslenme saatini geçirmeye başlayın. Bebeğinizin bu “yeni kişinin” annesiyle anlaştığını, konuştuğunu, anlaştığını görmesi çok önemlidir. “Annem güveniyorsa ben de güvenebilirim” . Görevleri paslaşın, paylaşın, o yemeği tabağına koysun siz yedirirken yanınızda bebeğinizle konuşsun. Ertesi gün bir öğünü siz mutfakta bir şeylerle oyalanırken bakıcısı başlatsın, hatta bebeğiniz kabul ederse yedirsin.

Bebeğiniz sizin varlığınızda bu yeni kişiye alışsın

 
Oyun oynarken hep beraber oynayın, beraber keyif alın. Hem bebeğiniz bu kişiye alışmış olur hem de sizin bu kişinin bebeğinizle ilişkisini gözlemleme şansınız olur. Hem de bu yeni kişi sizin bebeğinize tutumunuzu ve yaklaşımınız görmüş olur ve sizi model alabilir. Bu sayede bebeğinize tutarlı yaklaşımlar sunma şansınız olur.

 
Bebeğinizin yeni kişiye alıştığını düşündüğünüz zaman kısa sürelerle onları yalnız bırakmaya başlayabilirsiniz. Aynı odada bir başka kenara gidebilirsiniz, odadan çıkıp bir şey getirebilirsiniz, duruma göre süreleri arttırabilirsiniz.  Her zaman geri dönüp bebeğinize ilgi göstermeyi unutmayın.

 
Çalışmaya başlasanız da başlamasanız da bebeğinizi kısa sürelerle başka kişilerin bakımına bırakmaya alıştırmanız faydalı olacaktır. Bebeğiniz ayrılık kaygısı ile başa çıkmayı, başkalarına da güven duymayı ve başkalarının nispeten farklı iletişim biçimlerine alışmayı öğrenecektir. Elbette bu süreler size de iyi gelecektir. Kariyerinizi devam ettirebilir, ekonomik olarak aileye katkı sağlayabilir, sosyalleşebilir, rahatlayabilir ve kendinizi iyi hissedebilirsiniz.

 
Ayrılma zamanlarında bebeğinize sevdiği bir nesneyi bırakabilirsiniz, ayrılacağınızı ona haber verip ayrılma anlarını kısa tutmaya özen gösterebilirsiniz. 

Ona uzun sarılmalar, oyunun tam ortasında kalkmalar onu zorlayacaktır. 

“ Ben şimdi pazara gidiyorum, elmalar alıp geleceğim. Sen evde Ayşe ile kalacaksın , eve gelince elmalardan tatlı yapacağız” gibi kısa bir cümle yeterli olacaktır. 

Ayrılma anında gösterdiğiniz ilgiden ziyade kavuştuğunuz anda gösterdiğiniz tepkiler bir sonraki ayrılma için daha belirleyici olacaktır. Geldiğinizde onu sevgi ile kucaklamak ve ilk zamanlar sadece ona ilgi göstermeniz çok önemlidir.   “önce işlerimi bitireyim sonra oynarız” yerine “ ben geldim, ben yokken neler yaptınız, hadi gösterin bakalım...”

 
Bebeğinizi sevgiyle büyütmeniz dileğiyle,


#wellbabyapp

#bebegimingelisimi

#gelisimdestek

#bebek

#bebektavsiye 

#anneyedestek #babayadestek #bilgiyikullan #bunudene #duygusalalantavsiye #nilcankulelisertgil